Oven de Ring: De Grote Verkoeling
Floris Gerits
Master
Stedenbouw
en ruimtelijke planning
2024 — 2025
ontwerp
promotoren
Maarten Van Acker
Oven de Ring: De Grote Verkoeling
Het hitte-eilandeffect en hittestress vormen urgente uitdagingen voor compacte steden als Antwerpen. Ruimtegebrek en gefragmenteerd hittebeleid beperken structurele verkoeling. Door het overkappen van de snelweg ontstaat cruciale open ruimte. Zo kan Ringstad ontstaan, verhuisbewegingen in gang zetten en verkoelend groen toevoegen in bestaande wijken. Een strategische ingreep die de druk op het dense stedelijke weefsel verlicht en vergroening en verkoeling lokaal én op grotere schaal mogelijk maakt.
Deze masterproef bestudeert de impact van het hitte-eiland effect op vier wijken rond de Ring in Antwerpen en onderzoekt hoe hittestress hier kan afnemen door de implementatie van een volledige snelwegoverkapping.
Het onderzoek stelt door middel van een theoretisch kader en een uitgebreide analyse vast dat de temperatuur in de stad drastisch zal stijgen en dat de stad hier niet voldoende op is voorbereid, zowel op ruimtelijk als beleidsmatig niveau. Er worden ‘Wantvaten’ uitgewerkt die deze steden en haar inwoners kunnen gebruiken bij de analyse, opmaak en beoordeling van de buitenruimte om hittestress te beperken. Daarnaast wordt het Vlaams klimaatportaal uitgespit en worden modelsimulaties van verschillende maatregelenscenario’s bestudeerd en afgewogen. Het maximale scenario vormt de basis voor het verdere ontwerpend onderzoek. Dit zal echter niet voldoende zijn om de impact van de stedelijke hitte in de toekomst tegen te gaan.
Door middel van drie concepten wordt een antwoord geformuleerd op de onderzoeksvraag. Het eerste concept probeert de uitdaging lokaal op te lossen door het groen naar de mens te brengen. Er wordt een vergroeningsstrategie gehanteerd die zowel de publieke als de private buitenruimte maximaal beschermt tegen de hitte. Een eindberekening concludeert dat deze strategie de impact van hitte niet volledig kan tegenhouden. Daarom bieden de twee volgende concepten onderzoeksaanbevelingen die de aanzet kunnen geven voor de realisatie van een snelwegoverkapping en de uitbouw van Ringstad. Door tactische verhuisbewegingen naar de nieuwe stadsuitbreiding kan het historische stedelijke weefsel bijkomend vergroenen en bijgevolg afkoelen.