Ontwerpscenario’s voor de toepassing van Barcelona’s Superblock model in Brussel

Barcelona’s Superblock model is een stedelijk model dat inzet op het terugdringen van autoverkeer, het verbeteren van de leefbaarheid en het herwinnen van publieke ruimte. Het model kader binnen bredere stedenbouwkundige concepten zoals car independency, livable streets en de 15-minutenstad, en wordt wereldwijd beschouwd als inspiratiebron voor duurzame stedelijke transformatie. Deze masterthesis onderzoekt hoe het Superblock model vertaald kan worden naar de Brusselse context, met specifieke toepassing op de wijk Thurn en Taxis.

Via een combinatie van literatuurstudie, terreinobservaties en ontwerpend onderzoek worden drie ontwerpscenario’s ontwikkeld. De scenario’s worden voorgesteld met oplopende ambitie, gaande van ingrepen met tactical urbanism tot een volledige heraanleg van het straatprofiel als woonerf. Elk scenario wordt beoordeeld op vier toetsingscriteria: leefbaarheid, mobiliteit, toegankelijkheid en uitvoerbaarheid. De resultaten tonen aan dat een stapsgewijze aanpak, met een tijdelijke testfase waar tactische ingrepen worden ingezet, kansen biedt om draagvlak op te bouwen en weerstand te beperken. Tegelijk onderstrepen de bevindingen het belang van sociale inclusie en het vermijden van gentrificatie, zodat duurzame stadsvernieuwing ook rechtvaardig blijft.

Het ontwerpvoorstel past binnen het gewestelijk mobiliteitsplan van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dat tegen 2030 vijftig autoluwe wijken wil realiseren, en biedt concrete handvaten voor beleidsmakers en ontwerpers. De methodologie kan worden gebruikt als bruikbare blauwdruk voor andere Brusselse wijken met vergelijkbare ruimtelijke uitdagingen en kan worden toegepast in andere stedelijke contexten mits de nodige aanpassingen.